Frankowicze, którzy zawarli umowy z Getin Noble Bank, mogą ubiegać się o zawieszenie spłaty rat kredytu, mimo że bank został objęty przymusową restrukturyzacją. Tak wynika z przełomowego wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 8 maja 2025 r. w sprawie C-324/23. Orzeczenie to otwiera drogę do skuteczniejszej ochrony konsumentów w sporach z syndykiem Getin Banku.
Stan faktyczny – sprawa frankowa z udziałem Getin Bank
Trybunał rozpatrywał sprawę kredytobiorców, którzy zawarli z Getin Noble Bank umowę kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego. Wnieśli oni powództwo o stwierdzenie nieważności tej umowy oraz zwrot uiszczonych rat. W toku procesu bank został objęty przymusową restrukturyzacją, a jego majątek – z wyłączeniem umów frankowych – został przeniesiony do Velo Banku.
Konsumenci wnieśli również o zastosowanie środków zabezpieczających, w tym zawieszenie obowiązku dalszej spłaty rat. Polski sąd miał wątpliwości, czy może orzekać w tej sprawie, skoro art. 135 ust. 1 i 4 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (BFG) zakazuje stosowania zabezpieczeń wobec instytucji w restrukturyzacji.
Wyrok TSUE: ochrona konsumentów ważniejsza niż restrukturyzacja
Trybunał stwierdził jednoznacznie: przepisy dyrektywy 93/13/EWG chroniące konsumentów mają pierwszeństwo przed krajowymi zakazami. Sąd krajowy musi mieć możliwość zastosowania środków zabezpieczających – takich jak zawieszenie rat – jeżeli wstępna analiza wskazuje, że umowa może być nieważna z powodu nieuczciwych warunków.
TSUE podkreślił, że jeśli konsument dalej spłaca raty kredytu, którego unieważnienia się domaga, może nigdy nie odzyskać nienależnie zapłaconych kwot – zwłaszcza gdy bank jest w upadłości. W takim przypadku zawieszenie płatności może być jedynym sposobem na zapewnienie skuteczności ochrony sądowej.
Restrukturyzacja nie chroni banku przed odpowiedzialnością
TSUE jasno wskazał, że celem restrukturyzacji banku – w tym utworzenia instytucji pomostowej (VELO Banku) – było zabezpieczenie stabilności systemu finansowego. Ale skoro umowy frankowe pozostały w Getin Noble Bank, to roszczenia klientów dotyczące tych umów nie zagrażają już tej stabilności. Nie ma więc podstaw, by pozbawiać konsumentów ich podstawowych praw tylko dlatego, że bank znajduje się w likwidacji.
Co oznacza to dla frankowiczów?
- Jeśli masz sprawę przeciwko Getin Bank i domagasz się unieważnienia umowy – możesz wnioskować o zabezpieczenie roszczenia.
- Sąd nie może automatycznie oddalić Twojego wniosku tylko dlatego, że bank jest objęty restrukturyzacją.
- Wyrok TSUE wzmacnia pozycję kredytobiorców w sporach z syndykiem masy upadłościowej Getin Bank.
Dlaczego zabezpieczenie jest ważne?
Postępowania frankowe trwają często 1,5–2 lata. W tym czasie kredytobiorcy nadal płacą raty – mimo że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż umowa okaże się nieważna. Brak zabezpieczenia może prowadzić do nieodwracalnych strat finansowych, zwłaszcza jeśli bank nie będzie w stanie zwrócić nienależnych świadczeń po upadłości.
Co dalej?
Sądy krajowe powinny wprost stosować wykładnię zaprezentowaną przez TSUE i pomijać art. 135 ust. 1 i 4 ustawy o BFG w zakresie, w jakim narusza on unijne standardy ochrony konsumenta. Kredytobiorcy powinni wnioskować o zabezpieczenie – np. zawieszenie obowiązku spłaty rat – już na etapie pozwu lub w jego toku.
Podsumowanie
Wyrok TSUE z 8 maja 2025 r. (C-324/23) to silne wsparcie dla frankowiczów, zwłaszcza tych, których sprawy dotyczą Getin Bank. Trybunał potwierdził, że ochrona konsumentów nie może być iluzoryczna – a sądy krajowe muszą mieć możliwość zastosowania zabezpieczenia, nawet wobec banków w likwidacji. To przełom, który może mieć wpływ na setki trwających postępowań.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
