Namawianie do samobójstwa to jedno z najpoważniejszych przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu. Niestety, w dobie internetu coraz częściej mamy do czynienia z sytuacjami, w których młodzież i dorośli doświadczają presji, hejtu czy bezpośredniego sugerowania odebrania sobie życia. Polski Kodeks karny przewiduje w takich przypadkach surowe kary, a reakcja otoczenia może uratować życie osoby w kryzysie.
Podstawa prawna – art. 151 k.k.
Zgodnie z art. 151 Kodeksu karnego: „Kto namową lub przez udzielenie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na własne życie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.
Odpowiedzialność karna dotyczy zarówno dorosłych, jak i – w szczególnych przypadkach – nieletnich powyżej 15 roku życia, którzy mogą odpowiadać jak dorośli za najcięższe przestępstwa.
Czym jest „namawianie do samobójstwa”?
Namawianie do samobójstwa może przyjmować różne formy, np.:
- bezpośrednie słowa („zabij się”, „powinieneś się zabić”),
- sugerowanie samobójstwa jako „rozwiązania problemu”,
- systematyczne poniżanie, które prowadzi do kryzysu psychicznego,
- tworzenie grup w mediach społecznościowych propagujących samobójstwa,
- dostarczanie narzędzi lub instrukcji, jak odebrać sobie życie.
Odpowiedzialność karna
Za namawianie do samobójstwa grozi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. W przypadku działania wobec osoby małoletniej, kara może być surowsza – sądy często orzekają też dodatkowe środki karne, np. zakaz kontaktu z ofiarą czy obowiązek podjęcia terapii.
Odpowiedzialność nieletnich
Jeżeli sprawcą jest osoba poniżej 17 roku życia, sprawa trafia do sądu rodzinnego. Może on zastosować m.in.:
- nadzór kuratora,
- obowiązek terapii psychologicznej,
- umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
- w najpoważniejszych przypadkach – umieszczenie w zakładzie poprawczym.
Wobec nieletnich powyżej 15 lat sąd może wyjątkowo zdecydować o sądzeniu jak dorosłych.
Jak reagować, gdy ktoś jest namawiany do samobójstwa?
- Nie bagatelizować sygnałów – każde słowo czy wpis sugerujący zamiar samobójstwa należy traktować poważnie.
- Zgłosić sprawę na policję – szczególnie gdy sprawca wprost namawia lub pomaga w przygotowaniach.
- Powiadomić szkołę – jeśli sprawa dotyczy ucznia.
- Zwrócić się o pomoc do psychologa – zarówno dla ofiary, jak i jej rodziny.
- Skontaktować się z adwokatem – w celu wszczęcia postępowania i ochrony prawnej.
Znaczenie dowodów
W sprawach o namawianie do samobójstwa kluczowe znaczenie mają dowody, takie jak:
- wiadomości SMS i e-mail,
- zrzuty ekranu z portali społecznościowych,
- nagrania rozmów,
- zeznania świadków.
Najczęstsze pytania (FAQ)
Czy żart o samobójstwie może być uznany za przestępstwo?
Tak – jeśli ofiara odbiera go poważnie i może to prowadzić do zagrożenia życia, sprawca może ponieść odpowiedzialność.
Czy namawianie w internecie też jest karalne?
Tak – miejsce popełnienia czynu (internet, szkoła, ulica) nie ma znaczenia. Liczy się sam fakt namawiania lub udzielania pomocy.
Czy rodzice mogą ponosić konsekwencje za działania dziecka?
Karnie – nie. Ale sąd rodzinny może ograniczyć władzę rodzicielską, jeśli uzna, że rodzice nie sprawują należytej opieki.
Powiązane artykuły
- Odpowiedzialność za hejt w szkole – co grozi uczniom i rodzicom?
- Odpowiedzialność karna nieletnich – jakie kary grożą młodzieży?
- Sprawy karne Katowice – obrona w procesie
Podsumowanie
Namawianie do samobójstwa to jedno z najpoważniejszych przestępstw przeciwko życiu. Polskie prawo przewiduje za nie kary więzienia do 5 lat, a wobec nieletnich – surowe środki wychowawcze i poprawcze. Kluczowe jest szybkie reagowanie, gromadzenie dowodów i wsparcie psychologiczne dla ofiary. Żaden sygnał dotyczący samobójstwa nie powinien być ignorowany.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
