Nowy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (C-351/23) to prawdziwy przełom w sprawach kredytowych. TSUE orzekł, że jeżeli nieruchomość została zlicytowana na podstawie nieważnej umowy kredytowej, sąd krajowy ma obowiązek zapewnić konsumentowi skuteczną ochronę – nawet jeśli oznacza to odwrócenie skutków licytacji komorniczej. To fundamentalna zmiana w podejściu do egzekucji w sprawach frankowych i innych kredytów z nieuczciwymi warunkami.
Zlicytowany dom to nie koniec
Dotychczas sądy w Polsce często traktowały sprzedaż komorniczą jako nieodwracalną. Nawet jeśli umowa kredytowa okazywała się nieważna, a konsument miał rację, sądy uznawały, że nie da się już nic zrobić – bo dom został sprzedany, a nabywca wpisany do księgi wieczystej. Wyrok TSUE C-351/23 jasno to podważa. Trybunał stwierdził, że egzekucja przeprowadzona na podstawie nieuczciwej umowy nie może mieć skutków prawnych, które naruszają prawa konsumenta.
Ochrona konsumenta ma być realna, nie pozorna
TSUE w swoim orzeczeniu podkreślił, że sądy krajowe muszą zapewnić konsumentowi pełną i skuteczną ochronę. To oznacza nie tylko stwierdzenie nieważności umowy, ale też naprawienie szkód – również tych, które wynikły z egzekucji. Jeśli sąd uzna, że umowa była nieważna, ma obowiązek zbadać, czy licytacja była jej konsekwencją. Jeśli tak – trzeba przywrócić stan sprzed egzekucji lub przyznać odpowiednie odszkodowanie.
Co z nabywcą nieruchomości?
TSUE nie chroni automatycznie osób, które nabyły nieruchomość w wyniku wadliwej egzekucji. Trybunał podkreślił, że nabywca nie może korzystać z domniemania „dobrej wiary” w sposób, który pogłębia naruszenie praw konsumenta. To sąd krajowy musi ocenić sytuację i znaleźć rozwiązanie zgodne z zasadą proporcjonalności, ale zawsze z priorytetem dla interesu konsumenta, a nie banku czy nabywcy.
Praktyczne skutki dla frankowiczów i innych kredytobiorców
Wyrok TSUE C-351/23 otwiera nowe możliwości dla osób, które straciły swoje nieruchomości w wyniku egzekucji z nieważnej umowy kredytowej. To może dotyczyć nie tylko frankowiczów, ale też osób z kredytami złotowymi, jeżeli ich umowy zawierały klauzule abuzywne. Adwokaci już dziś przygotowują pozwy o przywrócenie własności lub o odszkodowanie za utracony majątek. I tym razem mają bardzo silny argument po stronie klienta.
Co dalej z egzekucjami?
Banki będą miały trudniej – nie wystarczy już szybka egzekucja, by „zabezpieczyć” interes. Każda sprzedaż komornicza może być podważona, jeśli została przeprowadzona na podstawie nieuczciwej lub nieważnej umowy. Sędziowie zyskali narzędzie, które pozwala im przywracać sprawiedliwość w pełnym zakresie, a nie tylko w teorii. Dla wielu rodzin to szansa na odzyskanie nie tylko majątku, ale i poczucia godności.
Podsumowanie
Wyrok TSUE C-351/23 to milowy krok w walce o prawa kredytobiorców. Trybunał jasno wskazał: dom zabrany na podstawie nieważnej umowy nie musi być stracony na zawsze. Ochrona konsumenta musi być skuteczna, nawet jeśli oznacza cofnięcie egzekucji. Dla tysięcy rodzin w Polsce to realna nadzieja – i prawne narzędzie do walki z krzywdzącym systemem.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
