Korzystanie z pojazdów mechanicznych ułatwia codziennie funkcjonowanie. Wiele osób nie wyobraża sobie sytuacji, w której nie mogą korzystać z samochodu. Jedną z przeszkód stanowi zakaz prowadzenia pojazdów orzekany za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. W jakich okolicznościach sąd orzeka o jego zastosowaniu, na jaki okres i jakie są skutki jego złamania?
Za jakie przestępstwa orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów?
Przede wszystkim zakaz prowadzenia pojazdów można orzec wyłącznie w wypadku skazania za przestępstwo z rozdziału XXI Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu wodnym, lądowym lub powietrznym) oraz za przestępstwo z art. 355 k.k. Przede wszystkim można tu wyróżnić sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym lub jej niebezpieczeństwa, spowodowanie wypadku w ruchu czy prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości pod lub pod wpływem środka odurzającego.
Orzeczenie tego zakazu może mieć charakter fakultatywny lub obligatoryjny. Sąd jest zobowiązany do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów w razie skazania za niewykonanie polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego (art. 178b kk) lub prowadzenia pojazdu mechanicznego po cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami (art. 180a kk), a także niestosowanie się do orzeczonych przez sąd środków karnych, jeżeli czyn sprawcy polegał na niezastosowaniu się do zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych (art. 244 kk). W przypadku niektórych przestępstw ustawa wskazuje na minimalny czas orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów. I tak sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173 sprowadzenie katastrofy w ruchu, art. 174 sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lub art. 177 spowodowanie wypadku w ruchu.
Zakaz prowadzenia pojazdu może być też orzeczony dożywotnio, gdy w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173 sprowadzenie katastrofy w ruchu, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 spowodowanie wypadku w ruchu § 2 lub w art. 355 spowodowanie wypadku komunikacyjnego przez żołnierza § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia.
Kiedy można starać się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów?
Co do zasady można starać się o skrócenie orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, gdy upłynęło co najmniej połowę orzeczonego okresu, lecz nie mniej niż rok. Co do takiego sprawcy powinna być pozytywna prognoza kryminologiczna. Zgodnie z art. 182a kkw. sąd może orzec o dalszym wykonywaniu zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, jeżeli postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.
Sprawca, któremu sąd zezwolił na prowadzenie pojazdu wyposażonego w tzw. blokadę alkoholową, musi w nią wyposażyć swój samochód na własny koszt. Wynajem takiego urządzenia to około 90 zł miesięczne, a zamontowanie na stałe 3000 zł.
Aby uzyskać taką zgodę należy wnieść pismo o odpowiedniej treści do właściwego sądu. Najlepiej w tym celu skorzystać z pomocy adwokata.
