Ile gramów narkotyków można mieć przy sobie, aby uznano to za własny użytek? To jedno z najczęstszych pytań, które pojawia się w sprawach karnych związanych z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii. W polskim prawie nie ma sztywnej granicy w gramach. O tym, czy dana ilość jest „na własny użytek”, decydują sąd i prokuratura w oparciu o okoliczności sprawy. Poniżej wyjaśniamy, jakie są przepisy, jak wygląda praktyka sądowa i co grozi za posiadanie niewielkich ilości środków odurzających.
Podstawa prawna
Posiadanie narkotyków jest zabronione na mocy art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Przepis przewiduje odpowiedzialność karną za samo posiadanie, niezależnie od ilości i celu. Jednak art. 62a tej samej ustawy daje sądowi możliwość umorzenia postępowania, jeśli:
- posiadana ilość jest nieznaczna,
- służy wyłącznie na własny użytek sprawcy,
- oraz orzeczenie kary byłoby niecelowe.
Czy prawo podaje konkretne ilości gramów?
Nie. Polskie przepisy nie określają wprost, ile gramów marihuany, amfetaminy czy kokainy można mieć przy sobie. Ocenę pozostawiono organom ścigania i sądom. W praktyce często przyjmuje się:
- kilka gramów marihuany – może być uznane za własny użytek,
- jedna-dwie porcje amfetaminy – również,
- przy twardych narkotykach (np. kokaina, heroina) – granice bywają surowsze.
Nie istnieje jednak oficjalna tabela ilości granicznych, a każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.
Jak sądy oceniają ilość narkotyków?
Sądy i prokuratura biorą pod uwagę:
- rodzaj narkotyku,
- czystość substancji,
- ilość porcji możliwych do przygotowania z zabezpieczonej ilości,
- okoliczności zatrzymania (np. czy narkotyki były porcjowane, czy znaleziono wagę, woreczki),
- dotychczasową karalność sprawcy.
Jeżeli ilość wskazuje na możliwość handlu lub dystrybucji, sąd traktuje sprawę surowiej.
Nieznaczna ilość – co to znaczy?
Pojęcie „nieznacznej ilości” nie jest jednoznaczne. W praktyce sądy często umarzają postępowania, gdy przy osobie znaleziono:
- do kilku gramów marihuany,
- 1–2 tabletki ecstasy,
- niewielką porcję amfetaminy (około 1–2 gramów).
Każdy przypadek wymaga jednak indywidualnej analizy. To, co w jednym mieście prokuratura uzna za ilość nieznaczną, w innym może prowadzić do aktu oskarżenia.
Co grozi za posiadanie narkotyków?
- posiadanie „zwykłe” – kara do 3 lat pozbawienia wolności,
- znaczna ilość – kara od roku do 10 lat,
- posiadanie nieznacznej ilości na własny użytek – możliwe umorzenie postępowania.
Warunkowe umorzenie postępowania
Osoba zatrzymana z niewielką ilością narkotyków po raz pierwszy może liczyć na warunkowe umorzenie postępowania. Sąd bierze pod uwagę:
- dotychczasową niekaralność,
- postawę sprawcy po zatrzymaniu,
- okoliczności zatrzymania.
Czy warto mieć adwokata?
W sprawach o posiadanie narkotyków kluczowa jest szybka reakcja. Adwokat może:
- przygotować wniosek o umorzenie postępowania (art. 62a),
- zadbać o przedstawienie dowodów, że ilość była na własny użytek,
- pomóc w negocjacjach z prokuratorem.
Więcej: Adwokat od spraw narkotykowych.
Powiązane artykuły
- Czy posiadanie narkotyków na własny użytek jest przestępstwem?
- Kiedy możliwe jest umorzenie postępowania za posiadanie narkotyków?
- Znaczna ilość narkotyków a odpowiedzialność karna
- Pomoc adwokata dla podejrzanego o narkotyki
Podsumowanie
W polskim prawie nie ma jednej granicy ilości narkotyków, która automatycznie oznacza „własny użytek”. Każdy przypadek zależy od okoliczności, rodzaju substancji i praktyki danego sądu. Nawet kilka gramów marihuany może skończyć się aktem oskarżenia, choć w praktyce często sądy umarzają takie sprawy. Dlatego w każdej sytuacji warto skonsultować się z adwokatem.