Każdy posiada pewien majątek, który składa się zarówno z aktywów (jak przykładowo nieruchomość) oraz pasywów (jak chociażby kredyt hipoteczny). W chwili śmierci, całość majątku wchodzi w skład tzw. masy spadkowej, którą najczęściej dziedziczą najbliższe osoby. Zgodnie z art. 926 kodeksu cywilnego dziedziczenie może odbyć się na podstawie sporządzonego testamentu bądź na mocy ustawy. Jeżeli rodzic sporządzi testament przysługuje mu w zasadzie dowolność w zakresie powołania osób do spadku, jednocześnie spadkobiercom ustawowym (jak w relacji dzieci-rodzice) przysługuje roszczenie o zachowek w sytuacji pominięcia jako spadkobiercy testamentowego. Jak uzyskać spadek po rodzicach?
Dziedziczenie po rodzicach na mocy testamentu.
Podstawą powołania do spadku pozostaje testament – własnoręczny bądź notarialny. We wspomnianym dokumencie spadkodawca może powołać do spadku zarówno swoich krewnych, jak dzieci, małżonek, rodzeństwo czy wnuki, jak również posiada możliwość powołania osób niezwiązanych z rodziną, do czego często dochodzi w przypadku nieposiadania najbliższej rodziny. Rodzice często decydują się na uwzględnienie w testamencie wyłącznie dzieci podejmujących się opieki nad nimi w wieku starczym czy też podczas choroby. W takich sytuacjach dochodzi do pominięcia zstępnych, którzy w inny sposób mogą wspierać rodziców, a to chociażby poprzez wsparcie finansowe czy finansowanie leczenia bądź rehabilitacji. W takiej sytuacji bez wątpienia przysługuje pozostałym członkom rodziny roszczenie o zachowek.
Spadek po rodzicach a dziedziczenie ustawowe.
W przypadku braku testamentu dochodzi do dziedziczenia z mocy ustawy, tj. według przepisów kodeksu cywilnego. W najbardziej typowej sytuacji do dziedziczenia zostają powołani wtedy małżonek zmarłego oraz dzieci. Pomimo powołania do dziedziczenia może jednak wystąpić sytuacja, gdy jeden bądź kilku z potencjalnych spadkobierców nie chce dziedziczyć bądź chce ograniczyć swoją odpowiedzialność za długi spadkowe. W pierwszym z przypadków należy odrzucić spadek w terminie 6 miesięcy od jego otwarcia, przy czym termin ten dotyczy również dziedziczenia testamentowego. W drugiej z sytuacji należy złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, aby uniknąć nadmiernego obciążenia długami, które to przewyższą wartość udziału w aktywach spadkodawcy.
